ORZEKANIE O NIEPEŁNOSPRAWNOŚCI - część II

I. Jak odwołać się do wojewódzkiego zespołu do spraw orzekania o niepełnosprawności?

Jeżeli orzeczenie wydane przez powiatowy zespół nie spełnia oczekiwań wnioskodawcy – powinien on w ciągu 14 dni od dnia doręczenia orzeczenia o niepełnosprawności lub stopniu niepełnosprawności albo orzeczenia o niezaliczeniu do niepełnosprawności lub stopniu niepełnosprawności, złożyć odwołanie do wojewódzkiego zespołu do spraw orzekania o niepełnosprawności za pośrednictwem powiatowego zespołu, który wydał orzeczenie. Powiatowy zespół przesyła takie odwołanie wraz z aktami sprawy w terminie 7 dni od dnia otrzymania odwołania. W ciągu tego terminu powiatowy zespół ma prawo do samokontroli wydanych i zaskarżonych orzeczeń. Realizacja tego uprawnienia polega na tym, że jeżeli powiatowy zespół uzna, iż odwołanie zasługuje w całości na uwzględnienie to wydaje orzeczenie, w którym uchyla lub zmienia zaskarżone orzeczenie.

Odwołanie od orzeczenia zespołu powiatowego do wojewódzkiego zespołu do spraw orzekania o niepełnosprawności należy przesłać lub złożyć w powiatowym zespole do spraw orzekania o niepełnosprawności, który wydał zaskarżane orzeczenie.

Od orzeczeń o wskazaniach do ulg i uprawnień nie przysługuje odwołanie do wojewódzkiego zespołu do spraw orzekania o niepełnosprawności, to postępowanie jest jednoinstancyjne.

Przykład

Judyta M. została zaliczona przez powiatowy zespół do spraw orzekania o niepełnosprawności do lekkiego stopnia niepełnosprawności. Uważa jednak, że powinna zostać uznana za osobę niepełnosprawną w stopniu umiarkowanym. Orzeczenie wydano jej w dniu 5.02.2020 r. Czy Judyta M. może odwołać się od orzeczenia?

Judyta M. może odwołać się od niekorzystnego dla siebie rozstrzygnięcia do wojewódzkiego zespołu do spraw orzekania o niepełnosprawności w terminie 14 dni od dnia doręczenia orzeczenia, tj. najpóźniej w dniu 19.02.2020 r. Od odwołania nie ponosi się żadnych opłat. Odwołanie składa się osobiście lub wysyła listem poleconym do powiatowego zespołu do spraw orzekania o niepełnosprawności, który wydał orzeczenie.

II. Jak odwołać się do sądu pracy i ubezpieczeń społecznych?

Od orzeczenia wojewódzkiego zespołu do spraw orzekania o niepełnosprawności służy odwołanie do sądu pracy i ubezpieczeń społecznych w terminie 30 dni od dnia doręczenia orzeczenia. Odwołanie wnosi się za pośrednictwem wojewódzkiego zespołu, który orzeczenie wydał. W postępowaniu odwoławczym wojewódzki zespół, podobnie jak powiatowy zespół, ma prawo skorzystać z instytucji samokontroli.

Wyroki sądu pracy i ubezpieczeń społecznych wydane w postępowaniu odwoławczym od orzeczenia wydanego przez wojewódzki zespół do spraw orzekania o niepełnosprawności lub decyzji organu rentowego w sprawie ubezpieczeń społecznych, stanowią podstawę do zaliczenia danej osoby do osób niepełnosprawnych.

W przypadku uzyskania wyroku sądowego, który w części modyfikuje orzeczenie o niepełnosprawności lub stopniu niepełnosprawności dokumentami potwierdzającymi status osoby niepełnosprawnej są wyrok sądu oraz orzeczenie zespołu w części nie objętej rozstrzygnięciem sądu zawartym w wyroku.

Przykład

Wojewódzki zespół do spraw orzekania o niepełnosprawności wydał orzeczenie, w którym nie zaliczył Jana K. do stopnia niepełnosprawności. Jan K. jest niezadowolony z rozstrzygnięcia. Co może zrobić?

Jan K. powinien w terminie 30 dni od dnia doręczenia orzeczenia wojewódzkiego zespołu wnieść odwołanie do sądu pracy i ubezpieczeń społecznych za pośrednictwem wojewódzkiego zespołu, który wydał niekorzystne rozstrzygnięcie. Złożenie odwołania jest nieodpłatne.

Przykład

Jan K. złożył odwołanie do sądu. Na jakiej podstawie Sąd wyda rozstrzygnięcie?

Sąd zleci biegłemu lub zespołowi biegłych lekarzy specjalistów w zakresie schorzenia odwołującego się wydanie opinii w przedmiocie spełnienia przesłanek orzeczenia o stopniu niepełnosprawności. Biegli wydając opinię przeprowadzą badanie odwołującego się oraz zapoznają się z jego dokumentacją medyczną. Prawidłowo sporządzona opinia będzie stanowiła najistotniejszy dowód, na podstawie którego Sąd wyda swoje rozstrzygnięcie.

Od wyroku sądu rejonowego przysługuje apelacja do sądu okręgowego, którą składa się w terminie 14 dni od dnia doręczenia przez sąd rejonowy wyroku wraz z uzasadnieniem. O uzasadnienie występuje się do sądu w terminie 7 dni od dnia ogłoszenia wyroku.

III. Czy można przełożyć orzeczenia innych organów?

Orzeczenia o inwalidztwie, niezdolności do pracy i/lub niezdolności do samodzielnej egzystencji oraz stałej lub długotrwałej niezdolności do pracy w gospodarstwie rolnym podlegają przełożeniu, według określonych zasad na orzeczenie o stopniu niepełnosprawności.

Orzeczenia o niezdolności do pracy

Wydane przez lekarza orzecznika ZUS:

orzeczenie o całkowitej niezdolności do pracy i samodzielnej egzystencji traktowane jest na równi z orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności;
orzeczenie o niezdolności do samodzielnej egzystencji traktowane jest na równi z orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności;
orzeczenie o całkowitej niezdolności do pracy traktowane jest na równi z orzeczeniem o umiarkowanym stopniu niepełnosprawności;
orzeczenie o częściowej niezdolności do pracy oraz celowości przekwalifikowania traktowane jest na równi z orzeczeniem o lekkim stopniu niepełnosprawności.

Orzeczenia o inwalidztwie:

orzeczenie o zaliczeniu do I grupy inwalidów traktowane jest na równi z orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności;
orzeczenie o zaliczeniu do II grupy inwalidów traktowane jest na równi z orzeczeniem o umiarkowanym stopniu niepełnosprawności;
orzeczenie o zaliczeniu do III grupy inwalidów traktowane jest na równi z orzeczeniem o lekkim stopniu niepełnosprawności.

Orzeczenie o niezdolności do pracy w gospodarstwie rolnym – ważne orzeczenie o niezdolności do pracy w gospodarstwie rolnym wydane przed 1 stycznia 1998 r.

Osoby o stałej lub długotrwałej niezdolności do pracy w gospodarstwie rolnym, którym przysługuje zasiłek pielęgnacyjny traktowane są na równi z osobami zaliczonymi do znacznego stopnia niepełnosprawności, pozostałe osoby traktowane są na równi z osobami zaliczonymi do lekkiego stopnia niepełnosprawności.

Orzeczenia służb mundurowych (MON, MSWiA) – ważne orzeczenie o zaliczeniu do jednej z grup inwalidztwa, wydane przed 1 stycznia 1998 r. przez komisje lekarskie podległe MON lub MSWiA na podstawie odrębnych przepisów dotyczących niezdolności do służby, przekłada się na następujące stopnie niepełnosprawności:

orzeczenie o zaliczeniu do I grupy inwalidztwa traktowane jest na równi z orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności,
orzeczenie o zaliczeniu do II grupy inwalidztwa traktowane jest na równi z orzeczeniem o umiarkowanym stopniu niepełnosprawności,
orzeczenie o zaliczeniu do III grupy inwalidztwa w związku ze służbą z jednoczesnym orzeczeniem inwalidztwa III grupy z ogólnego stanu zdrowia traktowane jest na równi z orzeczeniem o lekkim stopniu niepełnosprawności.

Stan prawny na dzień 8.02.2020 r.